Owczarek australijski sprawdzi się świetnie jeśli myślisz o posiadaniu średniej wielkości rasowego psa, który byłby dobrym kompanem na dalekich spacerach i aktywnych wyjazdach. Łatwo się uczył, z entuzjazmem i oddaniem towarzyszy w codziennym życiu. Na spacerach Twój aussie z pewnością przyciągnie zaciekawione spojrzenia, bo trudno przejść obojętnie obok psa takiej urody.
Historia owczarka australijskiego
Rasa, wbrew swej nazwie, powstała w Stanach Zjednoczonych za sprawą psów przybyłych do tego kraju w XIX wieku z Australii razem ze stadami owiec i ich pasterzami. Szybko zdobyła popularność, bo psy świetnie sprawdzały się w pracy na farmie. W latach pięćdziesiątych występowały w programach telewizyjnych, westernach czy modnych wówczas pokazach jazdy konnej i rodeo. Dzięki umiejętnościom użytkowym, inteligencji oraz wyglądowi zyskiwały zwolenników w całym kraju, rasa australian shepherd została uznana oficjalnie, a w 1957 roku powstał Australian Shepherd Club of America (ASCA). Do Polski pierwsze psy tej rasy sprowadzono pod koniec lat dziewięćdziesiątych. Hodowle zaczęły pojawiać się jak grzyby po deszczu i wciąż widać ich narastającą popularność.
Każdy owczarek jest jedyny w swoim rodzaju
Owczarek australijski jest rasą bardzo zróżnicowaną pod względem wyglądu. Typowy przyszły właściciel szuka szczeniaka blue merle trikolor z niebieskimi oczami, bo takiego zobaczył na ulicy albo w internecie. I on też takiego chce, pomimo, że w rasie występuje 16 odmian umaszczeń. Dwie podstawowe: czarna i czekoladowa oraz ich kombinacje marmurkowe: blue merle (kombinacje czarnego) i red merle (czekoladowego). Każda z odmian może mieć lub nie mieć białych znaczeń oraz podpalań. Wszystkie te rzeczy sprawiają, że nie ma dwóch identycznie umaszczonych aussie. A oczy? Jakie tylko Ci się zamarzą, ponieważ przy każdym umaszczeniu dozwolony jest w tej rasie każdy kolor oczu, a nawet zdarza się, że oczy różnią się kolorem. Masz więc naprawdę w czym wybierać i nie musisz się ograniczać do rozkosznego marmurkowego szczeniaka z niebieskimi oczami.
Słów kilka o charakterze owczarków australijskich
W klasyfikacji Związku Kynologicznego w Polsce owczarek australijski to pies pasterski i gospodarski, zaganiający i o tym nie należy zapominać decydując się na włączenie go do swojej rodziny. Jest psem pracującym, o silnych instynktach pasterskich i stróżujących, a co za tym idzie wykazuje nieufność do obcych. Nie powinien być konfliktowy, ale zrównoważony, o stabilnym charakterze. W opublikowanym wzorcu jedną z najważniejszych cech jest przywiązanie do swojej rodziny. Owczarek australijski z dobrej hodowli nie powinien być agresywny, lękliwy, szczekliwy i zbyt temperamentny.
Pracuś czy szołmen
Obecnie można ogólnie wyróżnić dwie linie hodowlane aussie – pracującą i wystawową. W każdej z nich nacisk kładziony jest na rozwijanie innych cech charakteru i wyglądu, w zależności od tego, do czego będą wykorzystywane. Decydując się zatem na psa tej rasy powinieneś z grubsza wiedzieć, co byś chciał robić wspólnie ze swoim psem. Wśród owczarków australijskich można spotkać osobniki nakierowane na pracę, ale i takie, które nie są zbyt robotne i chętnie towarzyszą swoim właścicielom jedynie w życiu domowym i nie sprawiają kłopotów, gdy nie mają zajęcia. Ten pies potrzebuje aktywności, zajęcia umysłowego, ale nie wierz opowieściom, że dla jego dobrostanu niezbędne są codzienne trzygodzinne spacery i intensywne treningi.
Pełne porozumienie
Owczarek australijski pracuje z zaangażowaniem, żeby zadowolić przewodnika, nie dla pracy samej w sobie. Jest psem wszechstronnym, inteligentnym, podatnym na szkolenie. Chętnie się uczy, ale wymaga żelaznej konsekwencji i jasnych zasad. Kiedy spełni się te warunki, jest najwspanialszym towarzyszem życia człowieka. Jeśli trafisz na odpowiedniego psiaka i zdecydujesz się uprawiać z nim psie sporty rozwijając jego wrodzone zdolności, jest duża szansa, że osiągniecie sukces, a treningi przyniosą wam wiele radości i satysfakcji. Stworzysz z nim wspaniałą więź, będziesz miał oddanego i wiernego przyjaciela.
Owczarek australijski stanie się Twoim cieniem
Owczarki australijskie są psami radosnymi, towarzyskimi, bardzo uczuciowymi, rodzinnymi i nastawionymi na obecność człowieka. Jeśli staniesz się właścicielem ozika, to samotność już Ci nie grozi. Będziesz musiał pożegnać się z prywatnością w czasie wizyt w toalecie, będziesz miał zapewnione towarzystwo w pokoju, kuchni, garażu czy ogrodzie. I te oczy wpatrujące się w Ciebie, gdy tylko się poruszysz, wyczekująco pytające „Co robimy?”.
Ten ideał ma też wady
O tym, że mieszka z Tobą owczarek australijski będziesz pamiętać w pracy, w samochodzie czy na wyjazdach bez psa. Przypomni Ci o tym jego sierść na Twoim ubraniu, w Twojej torbie czy na siedzeniu auta. Aussie słynie z pięknej szaty, ale kłaki gubi praktycznie przez cały rok. Innymi wadami niektórych przedstawicieli rasy, są: szczekliwość i zbytnia emocjonalność. Zdarzają się bardzo absorbujące egzemplarze, które nie tylko pragną towarzystwa człowieka, ale wręcz wymuszają na nim jakieś działania. Wielu właścicieli owczarków australijskich jako cechę wspólną ich pupili wymienia wilczy apetyt, niepohamowaną kradzież jedzenia i sprzątanie z trawników resztek.
Zdrowie przede wszystkim
Jeśli zdecydujesz się na zakup owczarka australijskiego dokładnie prześwietl hodowle i w miarę możliwości podpytaj innych właścicieli o rekomendacje w tej kwestii. Kopalnią wiedzy o rasie jest grupa jej miłośników na Facebooku i strona informacyjna Aussie-owczarki australijskie w Polsce. Rejestracja hodowli w ZKwP nie daje gwarancji zakupu zdrowego oraz zgodnego ze wzorcem psa. Żeby uzyskać pozwolenie na rozmnażanie, przyszli rodzice nie muszą mieć zrobionych żadnych badań, bo związek ich nie wymaga, jedynym kryterium jest zdobycie odpowiednich ocen za wygląd na wystawach. Możesz więc liczyć tylko i wyłącznie na uczciwość hodowcy, jego wiedzę o chorobach istniejących w rasie i świadomość zagrożeń. A owczarki australijskie chorują m.in. na dysplazję, epilepsję, choroby autoimmunologiczne czy choroby oczu.
Do tańca i do różańca — owczarek australijski to wszechstronny pies
Jeśli chcesz, żeby owczarek australijski dopełnił Twoją rodzinę, a masz małe dzieci, koniecznie powiedz o tym hodowcy, bo zbyt gwałtowny w swoich reakcjach (nawet przyjaźnie nastawiony) zwierz średniej wielkości może stanowić dla nich zagrożenie. Jeśli jesteś człowiekiem aktywnym i szukasz szczeniaka, z którym w przyszłości zamierzasz biegać, jeździć na rowerze, wędrować po górach czy uprawiać psie sporty, uprzedź o tych planach. Dobry hodowca wiele umie powiedzieć o swoich szczeniakach i z reguły trafnie przeprowadza selekcję wśród przyszłych właścicieli, by psiaki znalazły się w domach, w których będą realizowane ich potrzeby.
Aussie z powodzeniem pracują na co dzień przy zwierzętach gospodarskich. Jeśli zechcesz sprawdzić, czy w Twoim przyjacielu drzemie instynkt pasterski, będziesz mógł zabrać go na rekreacyjne treningi pasienia. Ich wszechstronności dowodzi wykorzystywanie w ratownictwie czy dogoterapii. Trenują z powodzeniem agility, obedience, dogfrisbee, dog dancing i są ozdobą ringów na wystawach psów rasowych. Nie dziwi więc, że owczarki australijskie cieszą się tak dużą popularnością.
autorka: Agnieszka Bednarek
Fot. Paulina Grzyb
zdjęcie tytułowe: Marian Sadkowski